28 Haziran 2011 Salı

GÖZ VE ANATOMİSİ


Göz basit olarak göz küresi ve diğer yapılar olarak iki kısma ayrılabilir. Diğer yapılardan anlaşılacak olan göz kapağı, kirpikler, gözyaşı bezleri, gözyaşı boşaltım sistemi vs dir.
Göz küresi ise adından da anlaşılacağı gibi küresel şekilli olan ve görme fonksiyonunun esas sağlayıcısı olan kısımdır. Göz hekimleri arasında temelde ön ve arka kısım olarak ayrılır. Ön kısımda daha çok göze ışığın geçmesini düzenleyen yapılar bulunurken, arka kısımda ise daha çok gelen ışığın beyine iletilmesini sağlayan ve kimyasal dönüşümleri sağlayan yapılar bulunur.

Ön kısımdaki yapılar; kornea, lens, pupilla, iris gibi yapılardır.

Kornea gözün en önde bulunan ve şeffaf olan yapısıdır. Temel olarak ışığın göze girerken kırılmasından sorumludur. En çok bilinen problemleri myopi, astigmatizma ve hipermetropi gibi gözlük gerektiren görme kusurlarıdır. Halk arasında göz çizdirme olarakta bilinen LASER (LASIK, I-LASIK, intralase vs.) işlemlerinin yapıldığı yapıdır.
İris hemen korneanın arkasında göze rengini veren yapıdır. Ortasındaki dairesel ve dışardan siyah görünen yapıya pupilla (göz bebeği) denir. İrisin halk arasında en yaygın bilinmen hastalığı üveittir. (Bir tür göz enfeksiyonu) Küçülüp büyüyen pupilla yapısı sayesinde göze giren ışık miktarını ayarlayarak az ve aşırı ışık ortamlarında görmeye katkıda bulunur.
Lens veya halk arasında bilinen adıyla göz merceği irisin hemen arkasında bulunan ve yine ışığın kırılmasından sorumlu yapıdır. Halk arasında en çok bilinen hastalıkları katarakt ve presbiyopidir. (Yaşlılığa bağlı yakını görememe)
Arka segment yapılarından olan vitreus jel kıvamında olup şeffaftır ve gözün gerginliğinin sağlanmasında görev alır. Daha arkada bulunan retinaya (ağ tabaka) yaslanır.
Vitreusun hemen bitişiğinde bulunan retina (ağ tabaka) ise sinirsel yapıların bulunduğu ve göze gelen ışığın kimyasal dönüşümü ve beyine aktarılmasından sorumlu yapıdır.
Bunlar dışında göz küresini kornea hariç çevreleyen ve beslenmesini sağlayan damar tabaka ve hemen damar tabakanın dışında dış etkenlere karşı dayanıklılık ve koruma sağlayan sklera (sert tabaka) bulunur.
Sert tabakasının hemen dışında da her bir gözde 6 adet bulunan ve göz hareketlerini sağlayan göz kasları bulunur.
Retina tabakasındaki sinirler birleşerek göz küresi arkasında optik siniri (görme siniri) oluşturur. Optik sinir daha sonra beyine doğru yol alır.
Optik sinir lifleri beyinde çeşitli bağlantılar yaparak nihayetinde beyinin arka kısmında yerleşmiş olan görme merkezine ulaşır.